Wat te doen bij vandalisme

Vandalisme is het expres kapotmaken van dingen. De juridische definitie luidt: het opzettelijk en wederrechtelijk vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken of wegmaken van een goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort. De dader moet dus de opzet hebben om genoemde vernieling te plegen en daarbij moet hij of zij dat wederrechterlijk doen, dus zonder toestemming/instemming van de eigenaar. Voorbeelden van vandalisme zijn onder andere de spiegels van auto’s aftrappen, bushokjes vernielen, verkeersborden kapotmaken, bloembakken omgooien, en graffiti. Plegen mensen in groepen vandalistische activiteiten? Dan spreekt de wet van openlijke geweldpleging.

Uitingen van vandalisme zijn geen halsmisdrijven. Maar ze kosten de maatschappij elk jaar wel veel geld. Zo kost het vervangen van een ruit van een bushokje € 310, kost een nieuw bushokje € 4.080 en komt het vervangen van een brievenbus uit op zo’n € 950. Soms is de schade ook immaterieel. Zoals bij de vernieling van een kunstwerk of als een clubhuis wordt vernield waarvoor een vereniging lang heeft gespaard. Ook is het niet prettig wonen in een wijk met kapotte bushokjes of vernielde speeltoestellen.

De grootste groep bestaat uit jongeren tussen de 10 en 20 jaar. Het is niet zo dat de daders uit een bepaald milieu komen. Vernielen gebeurt door jongeren uit alle lagen van de bevolking. Bij de jongste vernielers (10-12 jaar) wordt gesproken van ‘spelvandalisme’. De vernielingen gebeuren niet per se opzettelijk, maar zijn het gevolg van een uit de hand gelopen spel. Bij vandalen tussen de 12 en 16 jaar gaat het om prestigevandalisme. Jongeren willen zich ten opzichte van elkaar bewijzen. Of het gebeurt uit pure verveling. Jeugdigen boven de 16 jaar slaan doorgaans aan het vernielen uit frustratie. Groepsgedrag is een belangrijk aspect: onder invloed van de groep wordt vaak vandalisme gepleegd.